Ένα εκ των διαχρονικά ισχυρότερων, εάν όχι το ισχυρότερο σύμβολο του τρίπτυχου θηλυκότητα, σεξουαλικότητα και μητρότητα είναι ο μαστός.
Το πρότυπο των μαστών περιλαμβάνει μαστούς ευμεγέθεις, συμμετρικούς, ανορθωμένους και σφριγηλούς, με θηλές στο σωστό μέγεθος και τη σωστή θέση.
Με την γυναικεία χειραφέτηση, το στήθος έγινε και σύμβολο του δυναμισμού των γυναικών, με το μέγεθος να διαδραματίζει μάλλον τον σπουδαιότερο ρόλο στην εμφάνισή του.
Πολλές γυναίκες που δεν πληρούν τα κριτήρια των σύγχρονων προτύπων συχνά αισθάνονται μειονεκτικά, με αντίκτυπο σε πολλές πτυχές τις ζωής τους.
Επίσης γυναίκες κατόπιν μαστεκτομής νιώθουν έντονα την ανάγκη επαναφοράς της εμφάνισής τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, τονώνοντας την ψυχολογία τους.
Μεγάλο ενδιαφέρον για την απόκτηση του ιδανικού στήθους, υπάρχει και από άτομα που βρίσκονται στη διαδικασία επαναπροσδιορισμού φύλου.

Απάντηση σε αυτές τις ανάγκες, με τεράστια επιτυχία, αποτελεί μια από τις πλέον συχνές επεμβάσεις πλαστικής χειρουργικής παγκοσμίως. Πρόκειται για την αυξητική μαστών, κυρίως με ενθέματα σιλικόνης, που χρησιμοποιούνται με μεγάλη ασφάλεια, εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Τα αποτελέσματα μιας τέτοιας επέμβασης, στα κατάλληλα χέρια θεωρούνται άκρως επιτυχημένα. Εάν προηγηθεί ενδελεχής συζήτηση με την ενδιαφερόμενη για τις επιθυμίες της και έχει γίνει αναλυτικός σχεδιασμός και σεβασμός στις αναλογίες, τις ιδιαιτερότητες και τη μοναδικότητα κάθε γυναίκας, τότε η ικανοποίηση από το αποτέλεσμα πρέπει να θεωρείται δεδομένη.

Οι τεχνικές που εφαρμόζονται, επιλέγονται βάσει των εξατομικευμένων αναγκών της κάθε περίπτωσης. Θα πρέπει να δώσουν ένα τέλειο φυσικό αποτέλεσμα που να δείχνει τους νέους μαστούς “σαν να ήταν πάντα εκεί” και όχι να δείχνουν ως κάτι ξένο.

Οι πιο συχνά χρησιμοποιούμενες τεχνικές είναι της υποπεριτοναϊκής τοποθέτησης (subfascial breast augmentation) και της τοποθέτησης σε δύο επίπεδα (dual plane breast augmentation).
Άλλες τεχνικές αυξητικής μαστών γίνεται με τοποθέτηση των εκθεμάτων πάνω από τον μέιζον θωρακικό μυ η κάτω από τον ίδιο μυ. These types of breast augmentation are called over the muscle and under the muscle respectively.

Στην υποπεριτοναϊκή το ένθεμα τοποθετείται κάτω από την μυϊκή περιτονία (μια μεμβράνη που σαν χιτώνας καλύπτει τον μυ).
Στην τεχνική των δύο επιπέδων η διπλού πλάνου (dual plane breast augmentation), το ένθεμα τοποθετείται κατά μέρος κάτω από τον μαζικό αδένα, ενώ το υπόλοιπο, τοποθετείται κάτω από τον μείζονα θωρακικό μυ.
Το πόσο θα αποκολληθεί ο μαζικός αδένας από τον μείζονα θωρακικό μυ, θα το αποφασίσει ο χειρουργός. Λαμβάνει υπόψιν του στοιχεία όπως, το μέγεθος της πτώσης του μαστού, την απόσταση της θηλής από την υπομάστιο πτυχή και το πόσο ισχυρά προσφύεται ο μυς επί του αδένος.
Οι πιο συνηθισμένες τομές για την απλή αυξητική μαστών είναι η υπομάστιος, η περιθηλαία και η μασχαλιαία. Σπανιότερα γίνεται πρόσβαση και από τον ομφαλό με ενδοσκοπική τοποθέτηση του ενθέματος. Αυτή που κυριαρχεί είναι η υπομάστιος τομή, η οποία καθηλώνεται και κρύβεται επί της υπομαστίου πτυχής και καταλείπει αδιόρατη ουλή μήκους περίπου τριών εκατοστών, την οποία με τον καιρό μόλις που μπορεί κάποιος να τη διακρίνει. Χρειάζεται προσοχή στην τομή διότι η υπομάστιος πτυχή δεν βρίσκεται στο ίδιο σημείο προ και κατόπιν της τοποθέτησης του ενθέματος. Αυτό είναι σημαντικό προκειμένου η τομή να αποκρύπτεται από το μαστό.
Η περιθηλαία τομή, γίνεται επί του ορίου της άλω (του σκουρόχρωμου δηλαδή δίσκου που περιβάλει το έπαρμα της θηλής) και του δέρματος. Συνήθως επιλέγεται σε γυναίκες με ευμεγέθη θηλή (μεγαλύτερη των 4 εκατοστόμετρων σε διάμετρο). Η επούλωση που καταλείπει είναι πολύ ικανοποιητική, ενώ στα πλεονεκτήματά της είναι και πως καλύπτεται από το στηθόδεσμο.
Η τεχνική της μασχαλιαίας τομής, επιλέγεται λιγότερο και συνδυάζεται με ενδοσκοπική δημιουργία θήκης. Το σημάδι που καταλείπει δεν καλύπτεται από τον στηθόδεσμο. Επιπροσθέτως χρήζει ιδιαιτέρας προσοχής η ανατομία των λεμφαγγείων της περιοχής.
Η τεχνική από τον ομφαλό, σπανίως προτιμάται. Είναι ενδοσκοπική και συνδυάζεται αποκλειστικά με ενθέματα φυσιολογικού ορού. Οι χρόνοι χειρουργείου είναι ασφαλώς μεγαλύτεροι, ενώ τόσο η πρόσβαση, όσο και η εποπτεία της περιοχής ενδιαφέροντος για το χειρουργό είναι δυσχερέστερη.

Λίγα λόγια για τα ενθέματα μαστου – Breast implants

Τα ενθέματα που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι τα ενθέματα λείας ή τραχείας επιφανείας, σε σχήμα σταγόνας (ανατομικό) ή στρογγυλό το οποίο και κυριαρχεί.
Τα ενθέματα εκτός από τον όγκο τους που τον μετράμε σε ml, επιλέγουμε και την προβολή τους. Στα ανατομικά ενθέματα δίνεται και η δυνατότητα επιλογής του ύψους τους.
Τα ενθέματα τραχείας επιφανείας έχουν μία κοκκιώδη και απαλή υφή. Χρησιμοποιούνται στις περισσότερες περιπτώσεις εξαιτίας του προτερήματός τους να μειώνουν, κατά τις αναφορές, την πιθανότητα δημιουργίας κάψας. Η κάψα είναι επί της ουσίας ένας ασκός που δημιουργεί ο οργανισμός για να περιχαρακώσει το ένθεμα και όταν γίνεται έντονο είναι ανεπιθύμητο και θεωρείται η συχνότερη μακροπρόθεσμη επιπλοκή. Η κάψα δημιουργείται προοδευτικά και δίνει την αίσθηση σκληρού μαστού και μπορεί να συνοδεύεται από ενοχλήσεις, ενώ σπανιότερα μπορεί να μετατοπίσει το ένθεμα αλλοιώνοντας το σχήμα του μαστού.
Τα ενθέματα λείας επιφανείας, τοποθετούνται κάτω από το μείζονα θωρακικό μυ και χρησιμοποιούνται κυρίως, διότι φαίνεται να μειώνουν την πιθανότητα δημιουργίας ανεπιθύμητων πτυχώσεων, έχοντας όμως ταυτόχρονα μεγαλύτερη πιθανότητα δημιουργίας κάψας. Ειδική τεχνική μαλάξεως των μαστών, διδάσκεται από τον πλαστικό χειρουργό και κατόπιν θα πρέπει να εφαρμόζεται τακτικά, προς μείωση των πιθανοτήτων σχηματισμού κάψας.
Ως προς τη σύσταση των ενθεμάτων, λόγος γίνεται για αυτά της πολυουρεθάνης, τα οποία είναι ουσιαστικά ενθέματα σιλικόνης με περίβλημα πολυουρεθάνης. Προσφέρουν μείωση της πιθανότατος της δημιουργίας κάψας κατά την πρώτη δεκαετία από την τοποθέτησή τους και αυτό είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Η πολυουρεθάνη αποδομείται από τον οργανισμό στα πρώτα 5 με 10 έτη από την τοποθέτησή τους. Μετά από αυτό το διάστημα δεν υπάρχει όφελος ως προς τις πιθανότητες δημιουργίας κάψας. Τα ενθέματα αυτά έχουν την ικανότητα να αγκιστρώνονται ισχυρότερα στο σημείο τοποθέτησής τους σε σχέση με τα υπόλοιπα. Αυτό, αν και φαίνεται να αποτελεί αρετή τους, καθότι δεν παρουσιάζουν εικόνα πτώσεως, αποτελεί ταυτόχρονα και την Αχίλλειο πτέρνα τους αφού μετά την τοποθέτησή τους, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα ενθέματα, η θέση τους δεν μεταβάλλεται, εάν αυτή δεν είναι η απολύτως επιθυμητή. Η αγκίστρωσή τους αυτή καθιστά δυσχερή και την αφαίρεσή τους τον πρώτο καιρό, εάν αυτή κριθεί απαραίτητη. Η ισχυρή τους προσκόλληση μάλιστα με τους περιβάλλοντες ιστούς, αυξάνει τις πιθανότητες δημιουργίας αυλάκων και πτυχών στο δέρμα. Επιπροσθέτως, ένα πολύ μικρό ποσοστό των ατόμων που έχουν ενθέματα πολυουρεθάνης, εκδηλώνουν αλλεργικές αντιδράσεις.
Τα συνηθέστερα ενθέματα είναι αυτά της σιλικόνης (ως γέλη πλήρωσης) αλλά και αυτά που ως υλικό πλήρωσης έχουν αλατούχο διάλυμα (φυσιολογικό ορό).
Η σιλικόνη ως υλικό πλήρωσης μπορεί να είναι λιγότερο ή περισσότερο παχύρευστη. Τα ενθέματα με την πιο παχύρευστη σύσταση σιλικόνης, δίνουν μια πιο σκληρή αίσθηση, όμως τείνουν να μη διαχέονται εκτός του ενθέματος επί περιπτώσεως ρήξεως και κατ’ επέκταση δεν αλλοιώνει το σχήμα του μαστού.
Τα ενθέματα φυσιολογικού ορού αποτελούνται από μια υδατοστεγή μεμβράνη η οποία διαθέτει βαλβίδα πληρώσεως στο οπίσθιο μέρος τους. Ο χειρουργός αφού τοποθετήσει τον άδειο και διπλωμένο ασκό του ενθέματος από μία σημαντικά μικρή τομή, εν συνεχεία, δια μέσω ενός αυλού, ο οποίος καταλήγει στη βαλβίδα, γεμίζει το ένθεμα με φυσιολογικό ορό. Με τα χρόνια, σε ορισμένες περιπτώσεις, δύναται να υπάρξει απώλεια του περιεχομένου εκ της βαλβίδος. Επίσης, η αίσθηση του ενθέματος δεν προσεγγίζει με την ίδια επιτυχία την φυσική υφή που προσδίδει το ένθεμα σιλικόνης. Παρόλα αυτά, ο τύπος αυτός των ενθεμάτων, πλεονεκτεί σε άλλα σημεία. Ο χειρουργός, μπορεί να κάνει μικρότερες τομές, να γεμίσει κατά το επιθυμητό κατά τη διάρκεια της επέμβασης το ένθεμα και επιπροσθέτως, επί ρήξεως του περιβλήματος, η διαρροή του φυσιολογικού ορού στο μαστό, έχει ως μόνη συνέπεια την απώλεια όγκου.

Η επιλογή των ενθεμάτων γίνεται μετά από συζήτηση με την ενδιαφερόμενη, όπου λαμβάνονται υπόψιν τα σωματομετρικά χαρακτηριστικά αλλά και οι επιθυμίες. Κάτω από το στηθόδεσμο τοποθετούνται δείγματα για να υπάρχει μια πρώτη αίσθηση του επιθυμητού μεγέθους. Εάν οι δύο μαστοί δεν είναι ισομεγέθεις, τότε επιλέγουμε διαφορετικό μέγεθος για κάθε μαστό, προκειμένου να αποδοθεί μετεπεμβατικά και η συμμετρία. Τα νέας γενιάς ενθέματα, δεν χρήζουν αντικατάστασης, εάν δεν παρουσιαστεί κάποιος λόγος που να την επιβάλει. Το αποτέλεσμα, εάν δεν υπάρξουν μεγάλες μεταβολές βάρους, θα πρέπει να θεωρείται μόνιμο. Η ασφάλεια των ενθεμάτων έχει πιστοποιηθεί από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια σε τεράστιες μελέτες πολλών ετών.

Εναλλακτικά, μια τεχνική που κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος τα τελευταία χρόνια, αποτελεί η αύξηση των μαστών με λιπομεταφορά. Μπορεί να εφαρμοστεί συνδυαστικά με την χρήση σιλικόνης ή μόνη της.
Συνήθως την επιλέγουν γυναίκες, που δεν απαιτούν πολύ μεγάλες αλλαγές του όγκου των μαστών ή/και που δεν επιθυμούν να γίνει χρήση ενθεμάτων σιλικόνης.
Ποσότητα λίπους λαμβάνεται από την επιλεγμένη δότρια περιοχή (συνήθως την κοιλιακή χώρα) και κατόπιν ειδικής επεξεργασίας, τοποθετείται στους μαστούς. Το λίπος θα παραμείνει σε ένα σημαντικό ποσοστό, ενώ το υπόλοιπο θα απορροφηθεί. Σε αυξητική μαστών αποκλειστικά με λιπομεταφορά, ίσως χρειαστεί επανάληψη της διαδικασίας προκειμένου να επιτευχθούν τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Προεγχειρητικά θα ληφθεί αναλυτικό ιατρικό ιστορικό και θα ζητηθεί μια απεικονιστική εξέταση των μαστών και προ της επεμβάσεως θα γίνει μια συνάντηση και με τον αναισθησιολόγο.

Η επέμβαση διαρκεί συνήθως 45-60 λεπτά της ώρας, υπό γενική αναισθησία. Η ασθενής εξέρχεται της κλινικής συνήθως την επομένη ημέρα. Γίνεται σύσταση για εφαρμογή ειδικού κορσέ στήριξης για αρκετές ημέρες. Η έντονη σωματική δραστηριότητα θα πρέπει να περιοριστεί μετεπεμβατικά για περίπου ένα μήνα. Οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται είναι ιδιαιτέρως αναίμακτες και ανώδυνες. Εάν μετεπεμβατικά υπάρξει ήπιο άλγος, αντιμετωπίζεται εύκολα με απλά παυσίπονα που υπάρχουν σε κάθε σπίτι.
Ο χειρουργός θα παρακολουθεί την επούλωση στις μικρές τομές και θα δώσει οδηγίες.
Η επαναφορά στην καθημερινότητα μπορεί να γίνει σε 3-4 ημέρες, με την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει έντονη σωματική καταπόνηση.
Θα πρέπει ακόμα να υπάρχει περιοδική παρακολούθηση αναλόγως του ιατρικού προφίλ της γυναίκας, με υπέρηχο, μαστογραφία ή μαγνητική τομογραφία, προς έλεγχο τόσο του μαστού, όσο και των ενθεμάτων. Η διαδικασία αυτή της παρακολούθησης, έχει φανεί να δίνει το προβάδισμα στις γυναίκες με ενθέματα, ως προς την έγκαιρη ανακάλυψη ψηλαφητών παθολογικών οντοτήτων που έτσι και αλλιώς θα εμφανίζονταν αλλά πιθανώς να μην ανακαλύπτονταν τόσο έγκαιρα, όσο όταν υπάρχει τέτοιου είδους παρακολούθηση.
Επί διατρήσεως κάποιου ενθέματος σιλικόνης θα πρέπει να γίνει αφαίρεσή του.
Αν και έχουν πραγματοποιηθεί πολυάριθμες και μεγάλες επιστημονικές μελέτες σε χιλιάδες γυναίκες με ενθέματα, δεν αποδείχθηκε συσχέτιση του καρκίνου του μαστού με τα ενθέματα, παρά μόνο μια εξαιρετικά σπάνια εμφάνιση αναπλαστικού μεγαλοκυτταρικού λεμφώματος (BIA ALCL) που επιβάλει την αφαίρεση των ενθεμάτων.

Πιθανός επικείμενος θηλασμός θεωρείται ανεπηρέαστος στη συντριπτική πλειονότητα των γυναικών που υπεβλήθησαν σε αυξητική μαστών. Επί υπάρξεως τέτοιου προβληματισμού συνήθως προτιμάται η μασχαλιαία ή υπομάστιος τομή ενώ αποφεύγεται η περιθηλαία καθώς και τα υπερμεγέθη ενθέματα.

Συνοψίζοντας, η αυξητική μαστών είναι μια από τις συχνότερες επεμβάσεις πλαστικής χειρουργικής, που είναι χαρακτηριστικά ασφαλής, με ταχεία αποκατάσταση και υψηλό δείκτη ικανοποίησης, με την προϋπόθεση ότι πραγματοποιείται από εξειδικευμένο πλαστικό χειρουργό.